Οποιαδήποτε ουσία σε υγρή μορφή, σε σκόνη, σε ταμπλέτα, σε φυτική σύσταση, σε σπρέι, που επιδρά στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα και αλλάζει την αντίληψη, το συναίσθημα, τη διάθεση, τη συμπεριφορά, τον τρόπο λειτουργίας του σώματος του ατόμου που τα χρησιμοποιεί, κατηγοριοποιείται με τον όρο «ναρκωτικό».
Τα ναρκωτικά ανάλογα με το είδος τους, επηρεάζουν τόσο το σώμα όσο και τον ψυχισμό του ανθρώπου και μπορούν να προκαλέσουν σωματική ή/και ψυχική εξάρτηση.
Ο καπνός περιέχει πάνω από 4000 χημικές ουσίες, με πιο γνωστή τη νικοτίνη, η οποία είναι μία ιδιαίτερα εθιστική ουσία. Όταν ένας καπνιστής εισπνέει, η νικοτίνη φθάνει στον εγκέφαλο σε περίπου 8 δευτερόλεπτα. Η νικοτίνη επιταχύνει τον καρδιακό παλμό και αυξάνει την πίεση στο αίμα.
Οι καπνιστές υποφέρουν από βήχα και μολύνσεις του αναπνευστικού συστήματος. Ο μακροπρόθεσμος εθισμός μπορεί να προκαλέσει καρκίνο ή άλλες καρδιακές παθήσεις. Υπολογίζεται ότι το κάπνισμα συμβάλλει σε χιλιάδες θανάτους κάθε χρόνο. Άλλοι άνθρωποι που αναπνέουν τον καπνό σας, θα μπορούσαν να καταλήξουν με αναπνευστικές δυσκολίες, άσθμα ή ακόμα και καρκίνο.
Όπως οι περισσότερες ουσίες, το αλκοόλ μεγενθύνει όποια διάθεση έχετε όταν αρχίσετε να πίνετε. Είναι μια χαλαρωτική ουσία, που μπορεί να μειώσει τις αναστολές και να σας κάνει να αισθανθείτε πιο κοινωνικοί. Το σώμα σας χρειάζεται μια ώρα για να απορροφήσει μια μονάδα αλκοόλ. Έτσι, αν καταναλώνετε αλκοόλ πιο γρήγορα, το σώμα σας δε θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσει αυτήν την ουσία.
Εάν ένας άνθρωπος πίνει λογικά, δε θα αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα. Πολλοί, όμως, άνθρωποι βρίσκονται με το αλκοόλ εκτός ελέγχου. Η εξάρτηση από το αλκοόλ έρχεται αργά, αλλά σταθερά. Ανεξέλεγκτη χρήση αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει σε μέθη, δηλητηρίαση, κώμα, ακόμα και στο θάνατο. Η μακροπρόθεσμη χρήση αλκοόλ έχει συνδεθεί με ασθένειες όπως την κίρρωση του ήπατος, τον καρκίνο του στομάχου και καρδιακές παθήσεις.
Η κάνναβη εμφανίζεται με διαφορετικές μορφές. Είναι ένα ήπιο παραισθησιογόνο. Το κάπνισμα ενός τσιγάρου καθιστά τους περισσότερους ανθρώπους ευτυχισμένους. χαλαρωμένους και σε ηρεμία, αλλά τα αποτελέσματα ποικίλλουν από άτομο σε άτομο. Έχει επιπτώσεις στο συντονισμό, ενώ κάποιος που κάνει αυξημένη χρήση θα έχει ερεθισμένα μάτια και ξηρό στόμα.
Το κάπνισμα κάνναβης είναι επιβλαβέστερο από το να καπνίζεις καπνό, καθώς η κάνναβη έχει υψηλότερη συγκέντρωση χημικών, που προκαλούν καρκίνο.Η συστηματική βαριά χρήση δυσκολεύει την προσπάθεια κάποιου να μάθει και να συγκεντρωθεί. Η συχνή χρήση μπορεί να μειώσει το σπερματικό επίπεδο και να καταστείλλει τη δημιουργία ωαρίων στις γυναίκες. Οι τελευταίες έρευνες δείχνουν ότι η χρήση κάνναβης ενδέχεται να επιδεινώσει τις γνωστικές λειτουργίες του ατόμου, καθώς επίσης να συμβάλει στην εκδήλωση ψυχωτικών διαταραχών όπως παράνοια και σχιζοφρένεια.
Συνήθως οι χρήστες το παίρνουν ως χάπι. Μερικοί όμως το εισπνέουν από τα ρουθούνια. Επιδρά στον ψυχισμό και προκαλεί παραισθήσεις. Ταυτόχρονα ερεθίζει τον εγκέφαλο και διεγείρει έντονα πολλές εγκεφαλικές λειτουργίες με αποτέλεσμα να προκαλεί βλάβη στο κεντρικό νευρικό σύστημα.
Επίσης, προκαλεί σοβαρές ψυχικές διαταραχές όπως κατάθλιψη, προβλήματα ύπνου, έντονο άγχος και παράνοια. Τα σωματικά προβλήματα που προκαλούνται είναι προβλήματα στην όραση, ρίγος και ιδρώτας, αύξηση του καρδιακού ρυθμού και της αρτηριακής πίεσης και αθέλητο τρίξιμο των δοντιών.
Η ηρωίνη είναι οπιοειδές ναρκωτικό,που ανήκει στην κατηγορία των σκληρών, εξαιτίας του εξαιρετικά υψηλού σημείου εθισμού που προκαλεί. Μπορεί να καπνιστεί, να εισπνευστεί από τη μύτη ή να διαλυθεί σε υγρή μορφή για ενέσιμη χρήση. Επιβραδύνει τη λειτουργία του σώματος και καταπραϋνει το σωματικό και ψυχικό πόνο. Μια μικρή δόση δίνει στο χρήστη ένα συναίσθημα ζεστασιάς και ευημερίας, ενώ οι μεγαλύτερες τον καθιστούν νυσταλέο και πολύ χαλαρωμένο
Αυξημένες δόσεις μπορούν να οδηγήσουν τους χρήστες σε κώμα, ακόμα και σε θάνατο από αναπνευστική ανεπάρκεια. Επίσης, είναι πιθανό να προκληθεί θάνατος και από υπερβολική δόση ή από νοθευμένη χρήση. Προκαλεί ισχυρή ψυχολογική και σωματική εξάρτηση. Τέλος, υπάρχουν κίνδυνοι από τη χρήση κοινών συριγγών με άλλους χρήστες, όπως ηπατίτιδα και AIDS.
Η κοκαϊνη είναι μια άσπρη σκόνη που διαιρείται συνήθως σε γραμμές και εισπνέεται από τη μύτη. Μπορεί να καπνιστεί, ενώ κάποιες φορές γίνεται ενδοφλέβια χρήση της. Όσοι παίρνουν κοκαϊνη αισθάνονται σε εγρήγορση, αυξάνει η θερμοκρασία του σώματος τους και η καρδιά τους χτυπάει γρηγορότερα. Πρόκειται για πολύ εθιστική ουσία και είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί η ισχυρή ψυχολογική εξάρτηση λόγω των αλλαγών στον εγκέφαλο.
Οι άνθρωποι που κάνουν χρήση κοκαϊνης αναπτύσσουν σοβαρά προβλήματα με αυξημένο άγχος και παρανοϊκές ιδεές. Είναι μια γνωστή αιτιά κρίσεων πανικού. Η μεγάλη και συχνή χρήση της μειώνει τη σεξουαλική επιθυμία. Η ανάμιξη του αλκοόλ και της κοκαϊνης μπορέι να είναι θανάσιμη.